Hoe wijn proeven?

Voorbereidingen voordat je gaat proeven.

Als je bewust gaat wijnproeven, zoals bij een wijnproeverij, is het belangrijk dat je geur en smaak ‘schoon’ zijn. De geur en smaak van een wijn wordt namelijk sterk beïnvloed door bijvoorbeeld het geurtje dat je net hebt opgespoten of de kop koffie die je net gedronken hebt. Daarom is het handig om de volgend tips te volgen voordat je een wijnproeverij hebt:

1. Spuit geen parfum of aftershave op vlak voordat je gaat proeven;
2. Als je net je tanden gepoetst hebt zul je bij de eerste slok een hele andere beleving hebben dan bij de tweede of derde, we zeggen niet dat je jouw tanden NIET moet poetsen want wij zijn pro tandenpoetsen maar beoordeel dan de wijn nog maar even niet 😉
3. Proef bij voorkeur in een ruimte waar niet teveel geur hangt, steek dus die geurkaars niet aan tijdens de wijnproeverij. Maar wees er ook bedacht op als je bijvoorbeeld net eten gekookt hebt dat dit de smaak kan beïnvloeden;
4. Zorg dat je 1 soort wijnglas hebt staan, bij voorkeur een proefglas, want de grootte en de vorm van een glas beïnvloeden de smaak. Om goed de onderlinge verschillen te proeven is het dus handig om 1 soort glas te gebruiken. Wil je meer weten over hoe het glas de smaak kan beïnvloeden, lees dan ons blog ‘Welke wijn in welk glas en waarom?’
5. Zorg dat de wijnen op de juiste temperatuur zijn. Op de meeste etiketten staat een advies temperatuur. Zet de rode wijn even koud en haal deze (ruim) voor de proeverij tevoorschijn. Zo komen ze op de ideale middeleeuwse kamertemperatuur van zo’n 16 graden. Witte wijnen haal je een half uurtje voor het proeven uit de koeling, deze mogen tijdens het proeven wat kouder zijn.

Hoeveel wijnen bij een proeverij?

Er wordt gezegd dat je tussen de 6 en 8 wijnen moet serveren bij een wijnproeverij, wij gaan dan ook zelf altijd uit van minimaal 7 (inclusief het welkomstdrankje) Per fles wijn kun je tussen de 10 en 12 personen laten proeven. Zo kun je makkelijk uitrekenen hoeveel flessen je nodig hebt voor een eigen wijnproeverij.

Wat eet je tijdens een wijnproeverij?

Wij serveren altijd Spaanse tapas bij de wijnproeverijen en natuurlijk zoutjes en broodsticks om de smaak te neutraliseren. Welk eten het beste bij de wijnproeverij past hangt af van welke wijnen je gaat (laten) proeven. Het is super leuk om tijdens een wijnproeverij een wijn-spijscombinatie te maken, dus neem er even de tijd voor om te zoeken naar leuke (borrel) recepten.

Van licht naar donker, van fris naar houtgerijpt.

De smaak van wijn wordt natuurlijk ook beïnvloed door de wijnen die je daarvoor gedronken hebt, daarom is het eigenlijk wel de bedoeling dat je een proeverij opbouwt van lichte naar zwaardere wijnen. Zo starten wij altijd met een Cava, deze mousserende wijn die volgens de Champagne methode gemaakt wordt, reinigt jouw smaakpalet en bevordert jouw spijsvertering. Daarnaast is een bubbel lichter dan andere wijnen en het is nog een feestelijke binnenkomer ook.

Naast de volgorde van kleur die niet zo heel moeilijk is van licht naar donker, dus van wit naar rosé en dan door naar de rode wijn. Begin dus met een licht, frisse witte wijn, zoals een Verdejo of Sauvignon blanc en ga daarna pas door naar de amfora of houtgerijpte Moscatel of Chardonnays bij de witte wijnen. 

Rosé is een leuke overgang naar de rode wijn, vaak wordt er maar 1 soort rosé geproefd maar wij vinden het soms (zeker in de zomer) heel leuk om meerdere verschillende rosé wijnen te laten proeven, er is namelijk binnen rosé ook heel veel variatie.

Zeker bij de rode wijn is het belangrijk dat je van soepel naar krachtig schenkt tijdens de proeverij. Start met een mooie soepele Tempranillo en werk in een paar stappen, lees paar wijn, naar de rode wijnen met meer tannines zoals bijvoorbeeld een Rioja of langer gerijpte rode wijnen. Wij eindigen eigenlijk altijd met onze houtgerijpte Giró wijnen, benieuwd wat Giró is? Je leest het hier.

Het daadwerkelijke proeven

Na het voorbereiden van de wijnproeverij, het kiezen van de wijn, het bedenken van het (borrel)menu en alle andere voorpret, mag je dan eindelijk proeven. Maar waar let je op tijdens het wijn proeven? 

Er zijn veel mensen die op interessante en ook zeer bevlogen wijze wijn proeven en benoemen, maar wij brengen het terug naar de volgende basisstappen:

1. Uiterlijk van de wijn;
2. Geur van de wijn;
3. De smaak van een wijn;
4. Jouw eindconclusie.

Je kunt tijdens het proeven ook gebruik maken van een proefformulier. Je kunt op onze website een proefformulier (met aromawiel) downloaden via https://www.wine4friends.nl/proefformulier-downloaden/

Uiterlijk

Neem je glas in de hand en kijk even goed. De kleur van de wijn zegt veel maar er zijn maar weinig wijnkleuren die fout zijn. Een oudere (rode) wijn kan een bruinige kleur hebben, maar dit hoeft niet te betekenen dat hij niet goed is. Juist niet want een rode wijn die langere tijd gerijpt wordt in eiken vaten neemt nu eenmaal de kleur van het hout over en dit komt de smaak alleen maar ten goede.

Veelgebruikte kleur beschrijvingen voor wijnen zijn:

Witte wijn: (jong) groen, citroengeel, goudgeel of ambergeel

Rosé: licht roze (Provence roze), zalmroze, roze of oranje

Rood: granaatrood, robijnrood, paars of bruin rood.

Het is leuk om de wijn in je glas te laten walsen en de kleur te analyseren, dit kun je in een proefnotitie beschrijven. Het is leuk om aan het eind te bekijken wat de onderlinge verschillen zijn en dit met jouw tafelgenoten te delen. Het is geen examen dus er zijn geen foute antwoorden. Gewoon beschrijven wat je ziet is goed en bovenal leuk!

Is de wijn helder of juist troebel? 

Ook dit kan meerdere oorzaken hebben en hoeft op zich niets te betekenen. Sommige wijnen worden bewust minder of helemaal niet gefilterd voordat ze worden gebotteld, waardoor er wijnsteen kristallen achterblijven in de fles. Dit is een natuurlijk residu en is niet schadelijk. We raden wel aan om het laatste beetje van deze wijn niet te schenken, want het kan wel wat knarsen tussen je tanden. 

Benieuwd naar deze wijnsteen kristallen? Probeer onze L’Horabona of Amfora wijn van Les Freses. Bewust niet/nauwelijks gefilterd omdat Mara Baño van mening is dat filteren van een wijn afbreuk doet aan de smaak. 

Geur van de wijn

Na het inschenken van de wijn ruik je even aan de wijn, laat de brug van jouw neus rusten op de rand van het glas en ruik. Daarna wals je het glas in jouw hand (luchtwalsen) of als dat wat ongemakkelijk voelt zet je jouw glas op tafel (tafelwalsen)en draait kleine rondjes, daarna breng je jouw glas naar jouw neus en haalt even diep jouw neus op. Als het goed is ruik je nu veel meer dan de eerste keer. Dit komt omdat je de aroma’s hebt losgemaakt met het walsen.

Overigens heeft het geen zin om heftige en grote draaibewegingen te maken, dit voegt niets toe en zorgt er alleen maar voor dat je de wijn eerder morst. Kleine bewegingen waardoor er zuurstof bij de wijn komt is voldoende.

Het eerste waar je op moet letten bij het ruiken aan een wijn is of deze goed is of niet. Een wijn is niet goed als het last heeft van kurk, oxidatie of als ze te oud zijn. Ruikt een wijn stoffig, muf of naar azijn? Drink hem dan niet.

Als de wijn goed is bepaal je daarna hoe uitgesproken de aroma’s van de wijn zijn, dit kan licht, gemiddeld of diep zijn.

Daarna ga je wat dieper in op de vraag wat je ruikt. Er zijn veel aromawielen op het internet te vinden die je kunnen helpen bij het beschrijven van de geur, hier vind je de onze.

Zo’n aromawiel kan wat overweldigend werken dus hebben wij de meest gebruikte aroma’s hieronder op een rijtje gezet:

Fruitig: citrusvruchten en geel zacht fruit, zoals perzik bij witte wijn. Kersen, bessen en bosvruchten of rood zacht fruit bij rode wijn en rosé.

Bloemig: Appelbloesem en Jasmijn bij witte wijn en bloesem kan ook voorkomen bij jonge rode wijn.

Aards: Mineralen en aarde ruik je terug bij wijnen, je kunt zelfs steen ruiken of bijvoorbeeld klei bij Amfora gerijpte wijnen.

Specerijen: Peper of vanille

Gerijpt: koffie of chocolade ruik je vooral bij de op (eiken)hout gerijpte wijnen. 

Dieren: Dierlijke geuren worden vaak teruggebracht naar gras, leer, stal of paard. 

Je kunt op onze website een proefformulier met bovenstaand aromawiel downloaden via https://www.wine4friends.nl/proefformulier-downloaden/

Paardenstal

Ja het is echt waar. Soms ruikt een wijn naar paard, stal, zwavel of mest. Klinkt vies maar laat je niet misleiden. Deze geuren ontstaan na rijping en getuigen vaak van een heerlijk gerijpte en goede kwaliteit wijn. Zelfs als het ruikt alsof het niet te drinken is kan de smaak je echt verrassen. Laat je dus nooit afschrikken door de geur maar proef altijd!

Smaak

Het lijkt altijd wat overdreven dat je eerst je wijn bekijkt en ruikt voordat je hem drinkt maar toch helpt het bij het beter laten smaken van een wijn. 

Bij proeven is het belangrijk dat je de diverse smaakpapillen in jouw mond kennis laat maken met de wijn. Met andere woorden, laat na het nemen van een slokje de wijn eerst even walsen door je mond, langs alle papillen. Want iedere smaak proef je op een andere plek

Zoet proef je op het puntje van je tong. Dus daarna kun je bepalen of het een droge, halfzoete of zoete wijn is. 

Zuur proef je aan de zijkanten van jouw tong. Hiervoor moet je dus de wijn goed door jouw mond walsen om goed te bepalen of de zuurtegraad laag, gemiddeld of hoog is.

Bitter is ook een facet van het wijnproeven en dit bepaald de mate van tannine die aanwezig is in de wijn, rode wijn kan ervoor zorgen dat jouw tanden, tong en zelfs de binnenkant van je lip stroef aanvoelt. Ook hier kun je weer kiezen uit laag, gemiddeld of hoog als het gaat om de mate van tannine die je in een wijn proeft. 

Door lucht aan te zuigen tijdens het nemen van een slok (slurpen) of na het nemen van een slok (doe alsof je door een rietje drinkt zonder rietje) komt er zuurstof bij de wijn die er voor kan zorgen dat de smaaksensatie nog intenser wordt. Wil je geen geluid maken tijdens het toevoegen van de zuurstof dan kun je ook een kauwbeweging maken (hiervoor wordt vaak gekozen door de dames)

Met een aromawiel kun je bepalen welke smaken je herkent in een wijn. Schrijf deze op. Ook hier is weer geen fout antwoord. 

Je kan er voor kiezen om de wijn uit te spugen in de daarvoor bedoelde spuugemmers. De keuze voor spugen of doorslikken hangt af van verschillende factoren, maar vooral hoe helder je nog moet/wil zijn na de proeverij. Spuug je? Doe dit dan niet te hard, naast dat het kan spetteren is het ook gewoon niet zo netjes. 

Besluit je de wijn gewoon door te slikken doe dit dan langzaam zodat je ook in jouw keel de wijn nog kan beoordelen. Hoe voelt hij aan?

Ook de afdronk is een onderdeel die je kunt beschrijven, maar wederom moet niks en mag alles. Hoe lang bleef de smaak in je mond hangen, schrijf dit op door de termen, kort (slechts een paar seconden, gemiddeld (ongeveer een halve minuut) of lang (langer dan 1 minuut) te gebruiken.

Conclusie

En dan komt het moment suprême, wat vond je ervan? Vond je de wijn lekker? Dat is natuurlijk een persoonlijke mening, maar wel het belangrijkste. Als je hem niet lekker vindt, moet je hem vooral niet drinken. Komen de geuren die je rook overeen met de smaak in jouw mond? Het proeven en drinken van wijn moet iets leuks en plezierigs zijn, dus laat staan als hij niet lekker is en neem nog een extra slok als hij wel lekker is. En vergeet niet, er is geen fout antwoord als het neerkomt op smaak en beleving!

Wijntermen voor beginners

En als laatste willen wij nog een paar wijntermen voor beginners meegeven, niet verplicht en zeker niet belangrijk maar wel leuk om er eens eentje in te gooien tijdens een proeverij.

Aroma

Hij kwam in de tekst al een paar keer naar boven, aroma. Aroma is de geur die je ruikt, dit kan fruitig, bloemig, kruidig of aardig zijn. Allemaal aroma’s die in wijn voorkomen. Vind je het moeilijk? Het aromawiel kan je op weg helpen. 

Tannine

De stroeve en strakke sensatie op je tong of langs je tanden wordt veroorzaakt door het tanninegehalte in de wijn. Tannine komt vrij van druivenschillen, steeltjes en pitten tijdens het productieproces, maar ook nieuwe houten vaten geven tannine af waardoor de in dit soort vaten gerijpte rode wijn een stroeve sensatie in jouw mond geeft, dit proef je vooral achterin op jouw tong waar de smaakpapillen voor bitter zich bevinden. 

Overigens komt deze smaak sterk overeen met de smaak die je krijgt als je op een druivenpit bijt, probeer maar eens.

Wrang

Soms is een tannine niet alleen bitter maar zelfs wrang. Dan zorgt de wijn ervoor dat jouw wangen naar binnen trekken bij het nemen van een slok. Je krijgt een uitdrogend gevoel op jouw tong. Dan is een wijn wrang. Dit komt vaak voor als een wijn nog té jong is, na verloop van tijd rijpt de wijn en wordt de wijn zachter. Soms blijft de smaak wrang, dan is het een slechte oogst met onrijpe druiven. 

Balans

Als de wijn door je gehele mond is geweest en je alle smaaksensaties fijn en prettig vond dan is een wijn in balans. Dit houdt in dat hij voor jou een goede balans heeft in zoetheid (tipje van je tong), zuur (achterin zijkant van je tong), tannine (achter op je tong), alcohol (dit proef je vaak in jouw keel) en body (midden van je tong).

Body

Of een wijn veel of weinig body heeft wordt bepaald door wederom alle smaken die via jouw smaakpapillen naar voren komen. Neem een slok en voel op het midden van jouw tong welke structuur de wijn heeft. Is de wijn zwaarder dan water? Dan heeft hij op z’n minst medium body. Zoet, zuur, tannine en alcohol vormen de body van de wijn.

Zwaar

Een zware wijn is een wijn met veel alcohol en weinig zuur of veel suiker. Vaak bevat een zware wijn veel tannine. Kijk nadat je door de smaak tot de conclusie gekomen bent dat het een zware wijn is eens op het etiket, daar vind je het alcoholpercentage terug.

Afdronk

Hoe lang blijft de smaak van de wijn in je mond hangen? Dit kan variëren van slechts een paar seconden (kort), ongeveer een halve minuut (gemiddeld) of langer dan 1 minuut (lang) zijn. Blijft de smaaksensatie lang in jouw mond hangen? Hoe langer en intenser, hoe beter de wijn is.

Wil je proeven maar weet je niet waar je moet beginnen?

Wij komen graag langs om je de eerste stappen van het proeven uit te leggen en natuurlijk nemen we dan direct heerlijke wijnen mee. Je boekt al een proeverij vanaf € 34,95 per persoon. 

Ook leuk om samen met vrienden, familie of als bedrijfsuitje te doen.

Heb je vragen? Neem gerust contact met ons op via mail info@wine4friends.nl of telefoon 06-28489684 of 06-28229792

Veel liefs!